Turystyczny rozwój gminy
Najbardziej znaną atrakcją turystyczną jest Stadnina Koni „Golejewko”. Znajduje się tu powozownia z kolekcją uznawana za drugą po Łańcucie. W golejewskiej baszcie urządzono salę, w której podziwiać można wiele cennych nagród zdobytych przez konie ze stadniny.
W Pakosławiu w odrestaurowanym klasycystycznym pałacu wynająć można restaurację i salę konferencyjno – bankietową. Ponadto w pałacu przygotowywana jest baza hotelowa.
W ramach agroturystyki działa Stowarzyszenie Kwaterodawców Wiejskich skorzystać można z kwater w gospodarstwach rolnych. Organizację polowań dla myśliwych zagranicznych i krajowych zapewniają Koła Łowieckie „Drop” w Osieku i „ Safari „ w Białymkale.
Te oto walory skłoniły władze gminy do opracowania programu nakierowanego na agroturystykę. Przyjęty wieloletni „program rozwoju turystycznego gminy Pakosław” nastawiony na trzy rodzaje turystyki zwanej agroturystyką: turystykę na terenach wiejskich, turystykę związaną z rolnictwem, pobyty turystyczne w gospodarstwach wiejskich oraz na następujące formy turystyki kwalifikowanej (specjalistycznej): turystykę konną, turystykę rowerową, pieszą, łowiectwo, wędkarstwo, poznawanie przyrody.
Szczególną szansę dalszego rozwoju gminy i uzupełnienia dochodów gospodarstw rolnych upatruje się w zorganizowanej turystyce konnej i rowerowej: lokalnego „Szlaku Miodowego”, wielkopolskiego szlaku rowerowego pod nazwą „Ziemiański Szlak Rowerowy oraz Międzynarodowego Szlaku Rowerowego R-9 Euro – Velo. Program turystyki budowany w rolniczej gminie jest doświadczeniem nowym i ryzykownym, jest procesem długotrwałym obejmującym 10 – 15 lat. Wymaga dużego zaangażowania władz gminy, kierownictw wszystkich podmiotów gospodarczych i instytucji, placówek oświatowych, usługowych, handlowych, gastronomicznych, samorządów wiejskich, organizacji społecznych oraz mieszkańców gminy, trzeba też sobie zdać sprawę, że wymaga niemałych nakładów finansowych, ogromnej pracy, szerokiej promocji. Rolnicza gmina Pakosław chce podjąć to wyzwanie.
Golejewko – miejscowość z najstarszą metryką na ziemi rawickiej. Wymieniona jest w bulii papieża Innocentego II z 1136 roku pod nazwą Kasztelni Czestram. Pozostałością Kasztelni jest dobrze zachowane stożkowe grodzisko obwiedzione wałem i fosą. Golejewko jest znanym w całym kraju miejscem hodowli koni pełnej krwi angielskiej i kolekcji powozów. Znajduje się tu też ciekawy zespół pałacowy zbudowany w I poł. XVII wieku dla Choinskich, obejmujący park, wieżę branną, zabudowania gospodarcze, powozownię i pałac. Park wzmiankowany w 1736 roku jako włoski, uległ przekształceniu w park krajobrazowy. Ma wiele ciekawych okazów drzew. Od bramy parkowej w kierunku wsi wiedzie aleja lipowa z połowy XIX wieku z 500 – letnimi okazami drzew, będąca jednocześnie unikalną aleją zasłużonych koni. Pozostałością dawnej rezydencji Choińskich jest wieża strażnicza z I połowy XVIII wieku, zbudowana na planie kwadratu z bramą przejazdową. Na szczycie wieży Adam Choiński umieścił złoty półksiężyc zdobyty na Turkach w bitwie pod Chocimiem w 1620 roku. Nie opodal wieży stoi neorenesansowy pałac wzniesiony w latach 1848 – 1852 dla Maurycego Czarneckiego, rozbudowany pod koniec XIX wieku i po 1910 roku. W Golejewku znajduje się neobarokowy kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych z bardzo ciekawą polichromią Antoniego Procajłowicza z 1910 roku i cennym wyposażeniem wnętrza m.in. z XVI – XVII wieku. Obok kościoła stoi plebania z połowy XIX wieku. Na cmentarzu znajduje się pomnik ku czci 128 ofiar I wojny światowej i powstania wielkopolskiego oraz mogiła 17 rozstrzelanych przez hitlerowców w pobliskim Podborowie w październiku 1939 roku.
Pakosław – pierwsze wzmianki o Pakosławiu znajdujemy w dokumencie z roku 1310, wśród miejscowości tzw. dystruktu ponieckiego, utworzonego przez Henryka II Głogowskiego. Najdawniejszymi właścicelami Pakosławia byli członkowie możnego rodu Awdańców. Pod Pakosławiem był jeszcze w XVII wieku kopiec graniczny zwany „Hadbank”, wyraźny ślad południowej granicy dawnego latyfundium Awdańców, rozciągającego się aż poza Krzywiń. Spośród wszystkich właścicieli Pakosławia na szczególną uwagę zasłużył Ignacy Wyssogoda Zakrzewski. W 1788 roku wybrany został posłem na Sejm Czteroletni i odegrał, obok Ks. Hugona Kołłontaja, Ignacego Potockiego, Stanisława Małachowskiego istotną rolę w uchwalaniu Konstytucji 3 maja. Bronił praw ludności miejskiej i domagał się usamodzielnienia miast. W kwietniu 1792 roku wybrany został pierwszym Konstytucyjnym Prezydentem Warszawy, usunięty przez Targowicę. Urząd ten obiął ponownie w kwietniu 1794 roku w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej. Pałac w Pakosławiu, usytuowany w obrębie obszernego parku, jeden z najcenniejszych klasycystycznych obiektów w Wielkopolsce, zbudowany prawdopodobnie w latach 1792 – 1794 dla nowego właściciela Pakosławia Michała Krzyżanowskiego, Kasztelana Międzyrzeckiego. Pałac zbudowany przypuszczalnie wg projektu Karola Gotharda Langhausa, twórcy Bramy Brandenburskiej w Berlinie. Szczególnie cenna w pałacu jest dwupiętrowa sala kolumnowa, zwana rotundową lub z kolumnami dźwigająca górą ganek z balustradą. Pomiędzy kolumnami umieszczone zostały cztery płaskorzeźby wiernie oparte na rycinach Franciszka Śmuglewicza z lat 1789 – 1791. Sceny na płaskorzeźbach są historycznymi dla terenów zachodniej Polski. Płaskorzeźby zostały odnowione w 2004r. Kościół w Pakosławiu zbudowany jest w latach 1896 – 1899 w stylu neogotyckim pod wezwaniem św. Walentego. Najcenniejsza jest w kościele zabytkowa rzeźba św. Walentego, pochodząca z poprzedniego kościoła. Obok kościoła – naprzeciw bramy głównej – pomnik ofiar I wojny światowej, powstania wielkopolskiego, II wojny światowej.
Osiek – od początku wchodzi w skład latyfundium rodu Awdańców, gałęzi „dupińskiej. W dokumentach pisanych w 1290 roku wśród posiadłości Stefana Awdańca, Kasztelana Krobskiego, znajdował się Osiek. Być może Osiek jest osadą starszą, gdyż wymieniony w dokumentach już od 1284 roku obok najstarszego miasta ziemi rawickiej – Dubina. Pałac w Osieku, neorenesansowy z połowy XIX wieku, zbudowany na starych fundamentach dworu dla Emila i Anieli z Grudzińskich Szołdrskich.
